Posted in Մայրենի

Մայրենի

Երիտասարդ խեցգետինը մտածում էր. «Ինչո՞ւ իմ ընտանիքում բոլորը ետ-ետ են քայլում: Ուզում եմ առաջ քայլել սովորել, ինչպես գորտերը: Քիթս կկտրեմ, թե չկարողանամ սովորել»:
Խեցգետինն սկսեց թաքուն վարժություններ անել հարազատ գետի քարերի մեջ: Սկզբում շատ էր հոգնում.  Իրեն էս  ու էն կողմ էր տալիս, քերծում էր զրահն ու կոխկրտում ոտքերը: Բայց, քիչ – քիչ  վարժվեց: Այդպես է, չէ՞,  ամեն ինչ էլ կարելի է սովորել, եթե շատ ուզես:
Երբ արդեն վստահ էր, որ հասել է նպատակին, կանգնեց իր ընտանիքի անդամների առջև ու ասաց.
— Նայե՛ք:
Ու մի  հպարտ քայլքով գնաց առաջ:
-Զավա՛կս, – հուզմունքից լաց եղավ նրա մայրը,-Հո չես գժվել: Խելքդ գլուխդ հավաքիր, քայլի՛ր եղբայրներիդ նման, որ քեզ շատ են սիրում:
Իսկ եղբայրները նայում ու փռթկացնում էին:
Հայրը   խիստ հայացքով նայեց նրան, հետո ասաց.
-Դե հերի՛ք է: Եթե ուզում ես մեզ հետ մնալ, քայլիր  սովորական խեցգետինների նման: Եթե չես լսի մեզ, գետը մեծ է. գնա ու մեր մասին մոռացիր:
Ճիշտ է՝ խեցգետնուկը սիրում էր իր հարազատներին, բայց  նա նաև հավատում էր, որ ինքը ճիշտ է, նա չէր կասկածում: Ի՞նչ պիտի աներ: Խեցգետինը համբուրեց մորը, հրաժեշտ տվեց հորն ու եղբայրներին ու ճամփա ընկավ դեպի մեծ աշխարհ:
Երբ անցնում էր գետով, գորտերը զարմանքից   շշմել էին: Էս տիկինները  հավաքվել էին իրար գլխի՝ սրանից-նրանից բամբասելու:
-Աշխարհը շուռ է եկել, -ասաց նրանցից մեկը,-նայեք այս խեցգետնին, ո՞վ է այսպիսի բան տեսել;
-Է՜, հարգանք չի մնացել,-ասաց մեկ ուրիշը:
-Վա՜յ, վա՜յ, վա՜յ, -հառաչեց երրորդը:
Բայց խեցգետնուկը շարունակեց  գնալ իր ճամփով: Մի քիչ հետո  լսեց, որ իրեն մի մեծ, ծեր, խեցգետին է կանչում, որը տխուր դեմք ուներ ու մեն-մենակ կանգնել էր մի քարի մոտ:
-Բարի  օր,-ասաց երիտասարդ խեցգետինը:
Ծերուկը երկար նայեց նրան, հետո ասաց.
-Այս ի՞նչ ես անում: Ես էլ, երբ երիտասարդ էի, քեզ նման մտածում էի, որ խեցգտիններին պիտի սովորեցնել դեպի առաջ քայլել: Բայց տես, թե ինչի հասա. ապրում եմ մեն-մենակ, ու խեցգետինները ավելի շուտ լեզուները կկտրեն, քան թե կխոսեն ինձ հետ: Քանի դեռ ուշ չէ, ականջ արա ինձ, ապրի՛ր բոլորի նման, ու մի օր, շնորհակալ կլինես այս խորհրդի համար:
Երիտասարդ խեցգետինը չգիտեր ինչ պատասխանել ու լուռ մնաց: Բայց ինքն իրեն ասում էր.
-Չէ՛, ե՛ս եմ իրավացի:
Նա հրաժեշտ տվեց ծեր խեցգետնին, հպարտ-հպարտ շարունակեց իր ճանապարհը:
Տեսնես հեռու կգնա՞: Կհասնի՞ երջանկության: Կուղղի՞ այս աշխարհի բոլոր ծռությունները: Մենք դա չգիտենք, նա դեռ շարունակում է քայլել այնպես, ինչպես որոշել է: Միայն կարող ենք նրան հաջողություն մաղթել՝ասելով.
-ԲԱՐԻ՛ ՃԱՆԱՊԱՐՀ:

1. Թվարկիր այս պատմության հերոսներին: Յուրաքանչյուրին բնութագրիր մեկ դիպուկ բառով:

2. Բացատրիր հետևյալ միտքը՝ ամեն ինչ էլ կարելի է սովորել, եթե շատ ուզես:

3. Շարունակիր պատմությունը, մտածիր ու գրիր, թե հետո ինչ եղավ խեցգետնի հետ: Պատմությունդ վերնագրիր, տեղադրիր բլոգում:

Posted in Մայրենի

մայրենի

  1. Պատմվածքից դո՛ւրս գրիր համեմատությունները։

  1. Ընդգծված բառերը փոխարինի՛ր հոմանիշներով։

  1. Տրված արահայտությունները գրի՛ր մեկ բառով․ թևին տալ, ներս ընկնել, լաց լինել, թիկն
  2. տալ։

Տեքստից դուրս գրի՛ր  ուրիշի ուղղակի խոսք արտահայտող նախադասությունները։

Posted in Մայրենի

մայրենի

չորեքշաբթի

Դարձվածքների բառարանից օգտվելով բացատրի՛ր տրված դարձվածքները։

Հոնքերը կիտել-տխրել

թև տալ-օքնել

Զգալ ինչպես ձուկը ջրում-ապահով

գլխին սառը ջուր լցնել-հիասթապֆել

փեշի քարերը թափել-զիջել

Եթե բառերը ճիշտ առանձնացնես, շուտասելուկը կկարդա՛ս։

Սա ասի նա կանի նա ասի սա կանի:

Բառակապակցությունները ճի՛շտ դասավորիր և կարդա՛ թաքնված ժողովրդական առածը։

Խնձոր պոկելիս, միտքդ բեր, ամեն անգամ, ծառ տնկողին։

Կարդա՛ և գուշակի՛ր հանելուկի պատասխանը։

Հսկայական փռում թխած
Մի գաթա կա սիրուն, գլոր,
Թխողն ինչքան ծայրից պոկում,
Նորից է նա դառնում կլոր:

Լուսին

Հոմանիշների բառարանից օգտվելով գտի՛ր տրված բառերի հոմանիշները։

Շտապ-արագ

գողտրիկ-Քնքուշ ու գեղեցիկ

առատ-լիքը

ջինջ-թափանցիկ

աննման-անօրինակ

պերճ-ճոխ

Տրված բառերի դիմաց ինչպիսի՞ հարցին պատասխանող բառեր գրիր և բառակապակցություններ ստացիր։

ճանապարհ-յերկար

պարտեզ-մեց

աքլոր-ջեղայեն

ջուր-տաք

գետ-սիրուն

աշուն-նարենջագույն

եղանակ-ցուրտ

Գտի՛ր և առանձնացրո՛ւ բառերում թաքնված արմատները։

Գեղեցկատես-

գունապնակ-

մտասույզ-

մրգահյութ-

ժպտերես-

փշածածկ-

Տրված արմատները միացնելով բարդ բառեր կազմի՛ր։

վարդ+ գույն=

ժպիտ դեմք=

քաղցր + համ=

կես + օր=

մեծ+հասակ=

բարձր +ձայն=By Արմինե Աբրահամյան • Posted in Ուսումնական փաթեթ 2021-22Առաջադրանքների ուսումնական փաթեթներ 2020-2021 ուստարի

Posted in Մայրենի

Մայրենի

Մայրամուտ

Համո ՍահյանՍարն առել վրան ծիրանի մի քող,
Ննջում է կարծես ծաղկե անկողնում,
Անտառն արևի բեկբեկուն մի շող
Ծոցի մեջ պահել ու բաց չի թողնում:Ժայռի ստվերը գետափին չոքել,
Վիզը երկարել ու ջուր է խմում,
Հովն ամպի թևից մի փետուր պոկել,
Ինքն էլ չգիտի,թե ուր է տանում:Քարափի վրա շողում է անվերջ
Ոսկե բոցի պես թևը ծիծառի…
Կանգ առ, հողագունդ, քո պտույտի մեջ
Թող մայրամուտը մի քիչ երկարի: Առաջադրանքներ1. Ընթերցի՛ր բանաստեղծությունը՝ առանձնացնելով և վերլուծելով փոխաբերությունները։ 2.Կարդա՛ ու բացատրիր ընդգծված տողերը: Ինչպե՞ս ես հասկանում… 3. Առանձնացրո՛ւ քեզ ամենից շատ դուր եկած տեսարանը և բացատրի՛ր։ 4. Ի՞նչ գույն ունի մայրամուտը այս բանաստեղծության մեջ: 5. Դիտարկի՛ր մայրամուտը և ֆոտոխցիկի օգնությամբ ներկայացրու մայրամուտի տարբեր պահեր: 6. Քո տեսած մայրամուտը ինչո՞վ է նման այս բանաստեղծության մեջ ներկայացված մայրամուտին: 7. Ստուգաբանական բառարանից օգտվելով, գտի՛ր <<մայր>> բառի ստուգաբանությունը և փորձի՛ր բացատրի՛ր <<մայրամուտ>> բառի ծագումը։

Posted in Մայրենի

Մայրենի

Մայրամուտ

Համո ՍահյանՍարն առել վրան ծիրանի մի քող,
Ննջում է կարծես ծաղկե անկողնում,
Անտառն արևի բեկբեկուն մի շող
Ծոցի մեջ պահել ու բաց չի թողնում:Ժայռի ստվերը գետափին չոքել,
Վիզը երկարել ու ջուր է խմում,
Հովն ամպի թևից մի փետուր պոկել,
Ինքն էլ չգիտի,թե ուր է տանում:Քարափի վրա շողում է անվերջ
Ոսկե բոցի պես թևը ծիծառի…
Կանգ առ, հողագունդ, քո պտույտի մեջ
Թող մայրամուտը մի քիչ երկարի: Առաջադրանքներ1. Ընթերցի՛ր բանաստեղծությունը՝ առանձնացնելով և վերլուծելով փոխաբերությունները։ 2.Կարդա՛ ու բացատրիր ընդգծված տողերը: Ինչպե՞ս ես հասկանում… 3. Առանձնացրո՛ւ քեզ ամենից շատ դուր եկած տեսարանը և բացատրի՛ր։ 4. Ի՞նչ գույն ունի մայրամուտը այս բանաստեղծության մեջ: 5. Դիտարկի՛ր մայրամուտը և ֆոտոխցիկի օգնությամբ ներկայացրու մայրամուտի տարբեր պահեր: 6. Քո տեսած մայրամուտը ինչո՞վ է նման այս բանաստեղծության մեջ ներկայացված մայրամուտին: 7. Ստուգաբանական բառարանից օգտվելով, գտի՛ր <<մայր>> բառի ստուգաբանությունը և փորձի՛ր բացատրի՛ր <<մայրամուտ>> բառի ծագումը։

Posted in Մայրենի

Մայրենի

Լրացրո՛ւ բաց թողնված տառերը:

Պայծառ արևը իր ոսկեգույն ճառագայթները տարածեց երկրի վրա։ Առաջին ճառագայթն ընկավ արտույտի վրա։ Նա թափ տվեց թևերը և անմիջապես դուրս թռավ բնից։ Երկրորդ ճառագայթը հավաբույնն ընկավ կտուրի երդիկից։ Հավերը բարձր կչկչացին ու կուչ եկան։

Մի քանի նախադասությամբ ավարտի՛ր պատմությունը։ Իսկ հետո ի՞նչ եղավ․․․

Գրի՛ր, թե արևի ճառագայթներից ի՞նչ արեցին արտույտն ու հավերը։

Արտույտը- թափ տվեց թևերը և անմիջապես դուրս թռավ բնից։

Հավերը-բարձր կչկչացին ու կուչ եկան։

Տեքստից դո՛ւրս գրիր հոգնակի թվով բոլոր գոյականները։

Թևերը, հավերը , ճառագայթները

Տեքստից դո՛ւրս գրիր հոդակապով երկու բառ։

Ոսկեգույն, հավաբույն

Գրի՛ր տեքստում կանաչով ընդգծված բառի հոմանիշը։

շող

Ո՞ր բառը ածանցավոր չէ։

գեղեցիկ

Թանկագին

Պատուհան

Ձևավոր

Կազմի՛ր տրված բառերի հոգնակին։

Տոնածառ-Տոնածարներ

Դուռ-Դեռներ

Մատ-Մատներ

Գառ-Գառներ

Դասարան-Դասարաններ

Կին-կանայք

Տիկին-Տիկնայք

Պարոն-Պարոնայք

Գրի՛ր տրված բառերի հոմանիշները

Ինքնաթիռ-օդանավ

Ուրախ-զվարթ

Գրի՛ր տրված բառերի հականիշները։

Խելոքն-հիմար

Ցածր-բարձր

Ո՞ր նախադասության մեջ ընդգծված արտահայտությունը դարձվածք չէ։

Բոլորն ասում էին, որ փղիկը բարի աստղի տակ է ծնվել։

Պատմում են, որ թագավորը իր գահակալության օրոք շատ բարի գործեր է կատարել։————————————————————————————————

Հոր խոսքերը նապ պետք է ականջին օղ անի։

Այդ տղան վերջը իր գլխին մի փորձանք կբերի։

Հուռին ամբողջ օրը մատը մատին չէր տալիս։

Անհրաժեշտության դեպքում՝ գրի՛ր մեծատառով։
սպիտակ ծով

սպիտակ նավ

Խոսրովի անտառ

կապույտ երկինք

խաղաղ օր

Տրված նախադասությունները ընդարձակի՛ր երկու բառ ավելացնելով։

Աշունը գեղեցիկ է, գույնզգույն տերևներով

Գեղեցիկ օրը արագ մթնեց:

Posted in Մայրենի

Մայրենի

ԱՇՈՒՆ ՕՐ

Սևուկ ամպեր վար եկան
Օրան, օրան,
Սարի վրա շար եկան։
Ծագեց առավոտ
Պաղեց, սառավ օդ։

Գոռաց երկինք, բուք արավ,
Հևաց, հևաց.
Ծերուկ երկիր սուգ արավ։
Ճաքեց հեռուն ամպ,
Երկիր դողաց-բա՛մբ։

Բողբոջ արև շող կապեց,
Դողաց, սողաց,
Արյուն-ամպից քող կապեց։
Վառեց լեռան լանջ,
Լեռան ցավատանջ։

Տեղաց անձրև մաղ տալով,
Մարմանդ-մարմանդ,
Հոգնած տերև շաղ տալով։

Առաջադրանքներ

1. Կարդա՛ բանաստեղծությունը և նկարի՛ր քեզ ամենից շատ դուր եկած հատվածը։

2. Բացատրիր արտահայտությունները

վար եկան-իջան

շար եկան-շարվեցին

մաղ տալ-մաղել

շաղ տալ-շաղել

քող կապել-սողգեցել

3. Փորձիր քո բառերով պատմել բանաստեղծությունը։

4 . Գրի՛ր տրված բառերի հականիշները:

վար-վեր

պաղել-տականալ

հեռու-մոտիկ

վառել-մարել, հանգցնել

5. Դուրս գրիր բանաստեղծության այն տողերը, որոնց մեջ գույն կա։

Լրացուցիչ առաջադրանքներ

6. Ձայնագրի՛ր բանաստեղծությունը և նկարաշարի օգնությամբ տեսանյութ պատրաստի՛ր:

Posted in Մայրենի

Մայրենի

Աշուն

1. Կարդա՛ բանաստեղծությունը՝ առանձնացնելով անծանոթ բառերը:

սնավ միրգ

Ծառեր, թփեր լեցուն միրգ,
Մառան տարան գիրկ ու գիրկ,
Աշուն սնավ

2. Բացատրի՛ր բառերը

ծնավ-ծնեց

սնավ-սնեց

քնավ-քնեց

3.Նկարի՛ր քեզ դուր եկած հատվածը։

4․ Բացատրի՛ր ոսկի տերև բառակապակցությունը և գործածի՛ր նախադասության մեջ։

Դեղին տերևը թափվում է ու սիրուն փայլում է:

5. Կադա՛ ընդգծված բառերը և փորձի՛ր բառազույգեր կազմել։

Օրինակ՝ սարսել-դարսել

սնավ-ծնավ-քնավ

վայուն-մայուն-գայուն

6. Բանաստեղծության պատկերներին համապատասխան ֆոտոշարք պատրաստի՛ր։

Տե՛ս օրինակը

Ներկայացնում է Դավիթ Հարությունյանը

6. Ձայնագրիր բանաստեղծության ընթերցումդ, ֆոտոշարքի կամ նկարաշարի համադրությամբ տեսանյութ պատրաստի՛ր:

Posted in Մայրենի

Մայրենի

Կարդա՛ սահմանումները և այդ սկզբունքով վանկատի՛ր բառերը։ Չմոռանա՛ս գունավորել ձայնավոր և բաղաձայն հնչյունները։

  • Երկու ձայնավորների միջև եղած բաղաձայնը անցնում է հաջորդ տող։

Օրինակ՝ գարուն- գա-րուն

Պահարան-պաաան

Քաղաք-քաաք

Թանաք- Թաաք

Կարագ-կաագ

Հեծանիվ-հեաիվ

Ուղիղ-Ու-ղիղ

Պայուսակ-Պաուակ

Դանակ-Դաակ

Գազար-Գաար

Թանաքաման-Թաաաան

Վանկատի՛ր տրված բառերը և ընդգծի՛ր փակ վանկերը։

Երեխա-Ե-րե-խա

Պարագա-Պա-րա-գա

Հանրաքվե-Հան-րաք-վե

Ընձուղտ-Ընձուղտ

Աբեղա-Ա-բե-ղա

Մաքրել-մաքրել

Բարձր-Բարձըր

Վարքագիծ-վար-քա-գիծ

Չորրորդ-Չորրորդ

Վանկատի՛ր տրված բառերը և ընդգծի՛ր բաց վանկերը։

Հացաման-Հա-ցա-ման

Սիրելի-Սիրելի

Ձնհալ-Ձընհալ

Կամավոր-Կամա-վոր

Կարդա՛ սահմանումը և նույն սկզբունքով վանկատի՛ր տրված բառերը։

Երկու և ավելի բաղաձայններից միայն վերջինն է անցնում հաջորդ տող։

Օրինակ՝

Ընկույզ-ըն-կույզ

Աստղիկ- Աստ-ղիկ

Կարծրանալ-կարծ-րանալ

Խնդ-րագիրք, իշ-խանություն, մկըն-դեղ, մըր-ցաշար, կար-գադրել, խնդրագիրք, վար-դակակաչ, սառ-նարան, երկ-նասլաց։

Եթե գաղտնավանկի ը-ն բառի առաջին հնչյունն է (սպասել, զբաղվել, ստանալ, սկիզբ․․․ ) ապա այդ ը-ն կարելի է չգրել և չառանձնացնել տվյալ վանկը։

Եվ տառը տողադարձի ժամանակ բաժանվում է ե, վ տառերի, երբ դրանք պատկանում են տարբեր վանկերի։

Հևալ-Հե-վալ

Երևույթ-Երե-վույթ

Տերևաթափ-Տերե-վաթափ

Հարևան-Հարե-վան

Գրի՛ր նմանատիպ բառեր և վանկատի՛ր։

Արևային-Արե-վային

Կարևոր-Կարե-վոր

Հոգևոր-Հոգե-վոր

Ո՞ր շարքում տողադարձի սխալ կա։

Մա-նըր, թըխ-վածք, սպա-սել , հարեվ-ան

Պար-զամիտ, թը-ռիչք, լռութ-յուն

Անկր-կնելի, վար-դագույն, համալ-սարան, տր-տըն-ջալ